Powstanie Warszawskie
1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie. Było ono największym zbrojnym zrywem podziemia i ludności cywilnej w czasie II wojny światowej w Europie. To 63 heroicznych dni walk o wolność i suwerenność, o wyzwolenie stolicy spod niezwykle brutalnej niemieckiej okupacji, pod którą znajdowała się od września 1939 r. Udział w Powstaniu wzięli przede wszystkim ludzie młodzi, którzy w wojennych czasach wkraczali dopiero w dorosłość. Bez wojskowego przeszkolenia, ze słabym uzbrojeniem, powstańcy wykazali się niespotykaną odwagą i bohaterstwem. Ciężkie, nierówne walki z okupantem toczyły się w wielu częściach miasta. Wobec przewagi militarnej Niemców i braku pomocy Powstanie upadło. Straty były ogromne. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 16 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które zostało niemal całkowicie zburzone.
W Powstaniu walczyli również poeci, m.in. Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Stanisław Marczak-Oborski. W ich słowach zostały zamknięte tragiczne chwile tamtego czasu sprzed 77 lat …
w wolność, co przyjdzie, choćbyś padł.
Pamiętaj, że na ciebie patrzy
ogromny i zdumiony świat.
I wiedz, że krokiem w nędznym bucie
jak pomnik dziś w historię wrastasz.
I wiedz, że w sercu twoim bije
uparte serce tego miasta.
Choćby zawiodła wszelka pomoc,
choć przyjdą dni głodu i moru;
ostatniej stawki nie przegramy
– stawki naszego honoru”.
Stanisław Marczak-Oborski „Do Powstańca”